Научно-истражувачката дејност, Институтот ја реализира преку спроведување на истражувања од областа на медицината на трудот и координирање и учество во проектни и програмски  активности од областа на здравјето и безбедноста на работа во соработка со признаени национални и меѓународни авторитети. Како единствен Колаборативен центар на СЗО во РСМ, GA²LEN Колаборативен центар и лидер на Мрежата на Југоисточна Европа  (ЈИЕ) во изминатиот период реализираше низа истражувања, студии, работилници, тренинзи и стручни состаноци на национално и меѓународно ниво, од кои произлегоа препораки и насоки упатени до националните партнери во насока на подобрување на здравјето на работниците. Спроведените истражувања овозможија објавување на повеќе публикации и монографии на различни теми од доменот на медицината на трудот, како и публицирање на стручни и научни трудови во светски признати списанија од областа на медицината на трудот. За понатамошен развој на научно – истражувачката дејност потребно е уште поинтрензивно, да се продолжи со проектните активности во соработка со ЕУ фондовите, СЗО и други национални и меѓународни организации.

Една од активностите на Институтот на национално ниво, кои покрај основен јавно здравствен пристап, ја имаат и научно-истражувачката димензија, се планирање, предлагање и реализација на превентивните програмски активности поддржани од Министерството за здравство на РСМ-Програма за јавно здравје (вулнeрабилни групи работници, невработени лица, високоризични сектори- земјоделци, здравствени работници и др)  кои повеќе од 15 години, се спроведуваат во континуитет.

Видливоста и препознатливоста на Институтот на меѓународно ниво, се зголемува и преку конкретни активности како GA²LEN  Колаборативен центар- членка на водечката европска мрежа за истражување на алергија и астма, во рамките на научно-истражувачката работа. Преку спроведувањена мултицентрични GA²LEN студии (во рамките на FP6 и FP7) со учество на најеминентните истражувачи ширум Европа, во  со објавување во различни стручни и научни публикации во доменот, Институтот ја зголемува својата видливост ипрепознатливост.

Проектните активности во рамките на  научно-истражувачката дејност на Институтот со поддршка на ЕУ фондовите и учество во COST акции (European Cooperation in Science and Technology-финансиска институција на мрежи за истражување и иновации)ги зголемуваат научното салдо на Институтот.

 

ЛИСТА НА РЕАЛИЗИРАНИ (ЗАВРШЕНИ) ПРОЕКТИ НА ИНСТИТУТОТ НА РСМ, СЗО КОЛАБОРАТИВЕН ЦЕНТАР

1. Specific occupational risks in health care workers – infectious and psychosocial hazards

07.2001-06.2003

The goal of this study, supported by the Ministry of Education and Science, was to assess and compare risks arising from exposure to infectious and psychosocial hazards in different profiles of health care workers and different segments of the health care system. According to the detected workplace risks, specific activities were implemented in this vulnerable group of workers, including workplace health promotion, training and education about the importance of personal protective equipment, as well as consultations for workers reporting high level of workplace stress.

1. Epidemiology of Allergic Rhinitis in the Republic of Macedonia in Correlation with Pollen Microflora

2001-2003

Long-term scientific project funded by the Ministry of Education and Science with an objective to specify the correlation between pollen grains concentration and incidence of allergic rhinitis in R. Macedonia.

 

Several randomized, parallel or placebo-controlled clinical studies, investigating efficacy and safety of certain lung medications

November 2006 – May 2007; February 2009-March 2010; March 2012 – 2014

 

1. WHO Programme -Health Environment and Safety Management in Enterprises (HESME)

04.2001-06.2008

The main goal of  HESME program and HESME research , supported BWHO Regional Office for Europe, was to develop inter-sectorial and cross- sectorial collaboration and comprehensive multidisciplinary approachwith oner integrative response ( employers, employees, OH professionals, relevant authorities and Ministries, NGOs etc) towards workplace health promotion in different groups of workers aand sectors nd to evaluate it.

1. Training and Research in Environmental Health in the Balkans – TREHB

2006-2011

The purpose of this project, coordinated by the Michigan State University, Institute of International Health, funded by the Fogarty Foundation, was to evaluate the synergism between environmental and occupational risks in various workplace settings.

1. Fostering Social Inclusion and Inclusive labour Market – EuropeAid/130207/D/SER/MK

2012-2013

The objective of this project was to provide institutional capacity building in respect to improving the design and delivery of existing social inclusion policies by building up capacities and skills of relevant stakeholders and promoting multi-sectoral and inter-institutional cooperation. It supported integration of persons with disabilities in the labour market, increase their employability and facilitate their retention in the labour market, by meeting their specific needs and potentials. The project consisted of 3 inter-related components including: enhancing professional knowledge and skills of people in charge of social inclusion of disadvantaged groups in the labour market; integration of people with disabilities in the labour market; and preparation for creation of a shared data base.

1. Improving quality and safety in the hospital: The link between organisational culture, burnout, and quality of care (ORCAB), Coordinator – Organization name: Aristotelio Panepistimio Thessalonikis,

Funded under 7th FWP (Seventh Framework Programme)

11.2009-04.2014

The aim of the project was to benchmark the organisational and individual factors that impact on quality of care and patient safety, and design bottom-up interventions that both increase quality of care and physician well being. In specific the project had the following objectives: (1) To profile the specific factors of hospital-organisational culture that increase burnout among physicians, and therefore decrease quality of care, (2) To monitor burnout and its associations to quality of hospital care among physicians, (3) To identify appropriate bottom-up solutions to the problems of organisational culture and physician burnout, and its impact upon patient safety and quality of care, and (4) To develop a network for hospital managers and associated stakeholders for the communication of interventions aimed improving quality of care in hospitals.

 

ТЕКОВНИ ПРОЕКТИ НА ИНСТИТУТОТ НА РСМ, СЗО КОЛАБОРАТИВЕН ЦЕНТАР

Ga2len (Global Allergy and Asthma European Network, Network of Excellence)

GA²LEN е мрежа на извонредност (Network of Excellence) на водечките европски клинички и истражувачки капацитети во областа на алергологијата и астмата, поврзана со Европската академија за алергија и клиничка имунологија (EAACI) и организацијата што ги претставува европските пациенти со алергии и астма (EFA). Започнат во рамките на Шестата рамковна програма за истражување на Европската унија,(FP6) GA²LEN стана модел проект кој ги следи, проучува, истражува  алергиските болести  со посебен интерес за јавно здравствените аспекти.

Членовите на Мрежата -Истражувачките тимови се избрани поради нивната научна извонредност, нивната докажаност за мултидисциплинарна  експертска работа, нивните едукативни активности како и меѓународна соработка. Од лансирањето на Мрежата, таа порасна  со вклучување  на 50 колаборативни центри ( врвни центри за соработка) од над 20 земји во Европа,  со што GA²LEN е една од најголемите мултидисциплинарни мрежи на истражувачи за алергија и астма ширум светот. Токму, нашиот Институт е еден од GA²LEN колаборативните центри, единствен во нашата земја кој ги  реализира истражувањата на GA²LEN во нашата земја и дава извонреден експертски и научен придонес  во европската алергологија.

 

2007-во тек

Целта на овој мултицентричен европски проект беше да се утврди застапеноста на алергиските болести во Европа како и да се следи нивниот товар на болеста и тренд во одреден временски период.

 

GA(2) LEN surveys

Публикации

1. Hastan D¹, Fokkens WJ, Bachert C, Newson RB, Bislimovska J, Bockelbrink A, Bousquet PJ, Brozek G, Bruno A, Dahlén SE, Forsberg B, Gunnbjörnsdóttir M, Kasper L, Krämer U, Kowalski ML, Lange B, Lundbäck B, Salagean E, Todo-Bom A, Tomassen P, Toskala E, van Drunen CM, Bousquet J, Zuberbier T, Jarvis D, Burney P.

Chronic rhinosinusitis in Europe–an underestimated disease. A GA²LEN study

Allergy. 2011 Sep;66(9):1216-23. doi: 10.1111/j.1398-9995.2011.02646.x

 

1. Newson RB¹, van Ree R, Forsberg B, Janson C, Lötvall J, Dahlén SE, Toskala EM, Baelum J, Brożek GM, Kasper L, Kowalski ML, Howarth PH, Fokkens WJ, Bachert C, Keil T, Krämer U, Bislimovska J,Gjomarkaj M, Loureiro C, Burney PG, Jarvis D.

Geographical variation in the prevalence of sensitization to common aeroallergens in adults: the GA(2) LEN survey. Allergy. 2014 May;69(5):643-51. doi: 10.1111/all.12397. Epub 2014 Mar 21.

 

1. Makowska JS, Burney P, Jarvis D, Keil T, Tomassen P, Bislimovska J, Brozek G, Bachert C, Baelum J, Bindslev-Jensen C, Bousquet J,Bousquet PJ, Kai-Hakon C, Dahlen SE, Dahlen B, Fokkens WJ, Forsberg B, Gjomarkaj M, Howarth P, Janson C, Kasper L, Kraemer U, Louiro C, Lundback B,Minov J, Nizankowska-Mogilnicka E, Papadopoulos N, Sakellariou AG, Todo-Bom A, Toskala E, Zejda JE, Zuberbier T, Kowalski ML.

Respiratory hypersensitivity  reactions to NSAIDs in Europe: the global allergy and asthma network (GA2LEN) survey. Allergy 2016; 71: 1603–1611.

 

1. Torsten Zuberbier, Tamara Dörr ¹, Werner Aberer ², Montserrat Alvaro ³, Elizabeth Angier ⁴, Stefania Arasi ⁵, Hasan Arshad ^6 7 8, Barbara Ballmer-Weber ^9 10, Joan Bartra ^11 12, Lisa Beck ¹³, Philippe Bégin ¹⁴, Carsten Bindslev-Jensen ¹⁵, Jovanka Bislimovska ¹⁶, Jean Bousquet ^1 17 18, Knut Brockow ¹⁹, Andrew Bush ²⁰, Antonella Cianferoni ²¹, Michael J Cork ²², Adnan Custovic ²³, Ulf Darsow ¹⁹, Nicolette de Jong ²⁴, Diana Deleanu ²⁵, Stefano Del Giacco ²⁶, Antoine Deschildre ^27 28, Audrey Dunn Galvin ^29 30 31, Motohiro Ebisawa ³², Montserrat Fernández-Rivas ³³, Marta Ferrer ³⁴, Alessandro Fiocchi ⁵, Roy Gerth van Wijk ²⁴, Maia Gotua ³⁵, Kate Grimshaw ³⁶, Josefine Grünhagen ¹, Enrico Heffler ^37 38, Michihiro Hide ³⁹, Karin Hoffmann-Sommergruber ⁴⁰, Cristoforo Incorvaia ⁴¹, Christer Janson ⁴², Swen Malte John ^43 44, Carla Jones ⁴⁵, Marek Jutel ^46 47, Norito Katoh ⁴⁸, Benjamin Kendziora ⁴⁹, Tamar Kinaciyan ⁵⁰, Edward Knol ^51 52, Oksana Kurbacheva ⁵³, Susanne Lau ⁵⁴, Richard Loh ⁵⁵, Carlo Lombardi ⁵⁶, Mika Mäkelä ⁵⁷, Mary Jane Marchisotto ^58 59, Michael Makris ⁶⁰, Marcus Maurer ¹, Rosan Meyer ⁶¹, Dragan Mijakoski ¹⁶, Jordan Minov ¹⁶, Joaquim Mullol ⁶², Caroline Nilsson ^63 64, Anna Nowak-Wegrzyn ⁶⁵, Bright I Nwaru ⁶⁶, Mikela Odemyr ⁶⁷, Giovanni Battista Pajno ⁶⁸, Sushil Paudel ⁶⁹, Nikolaos G Papadopoulos ⁷⁰, Harald Renz ^71 72, Giampaolo Ricci ⁷³, Johannes Ring ^19 74, Barbara Rogala ⁷⁵, Hugh Sampson ^76 77 78, Gianenrico Senna ⁷⁹, Brigita Sitkauskiene ⁸⁰, Peter Kenneth Smith ⁸¹, Katarina Stevanovic ¹, Sasho Stoleski ¹⁶, Hania Szajewska ⁸².

 Proposal of 0.5 mg of protein/100 g of processed food as threshold for voluntary   

Declaration  of food allergen traces in processed food-A first step in an initiative to better inform patients and avoid fatal allergic reactions: A GA²LEN position paper.

Allergy. 2022 Jun;77(6):1736-1750. doi: 10.1111/all.15167. Epub 2021 Nov 24

 

COST (European Cooperation in Science and Technology)

COST (European Cooperation in Science and Technology)-финансиска организација за поддршка на мрежите во истражување и иновации.

 

COST  АКЦИИ ПОМАГААТ ДА СЕ ПОВРЗАТ ИСТРАЖУВАЧКИТЕ ИНИЦИЈАТИВИ НИЗ Европа и пошироко и им пшомагаат на истражувачите и иноваторите да ги развијат и применат своите идеи во различни научни и технолошки полиња и области.

 

• Action COST TD1206 – Development and Implementation of European Standards on Prevention of Occupational Skin Diseases (StanDerm) 2013-2017

Акција COST TD1206 – Развој и имплементација на европски стандарди за превенција на професионални кожни болести (StanDerm) 2013-2017

 Оваа исклучително важна  COST  акција, имаше за цел да ги координира научно-истражувачки активности  фокусирани на превенција на професионалните кожни болести, вклучувајќи ги базичните науки (етиологија и индивидуална чувствителност), епидемиолошки иследувања и надзор, како и применети клинички истражувања на национално и меѓународно ниво , во рамките на земјите учеснички во COST  акцијата . Ова вклучуваше регулаторни прашања (на пр. REACH), развој на интердисциплинарни  модули за едукација и тренинг на работниците и работодавачите , идентификување на индивидуални маркери  на чувствителност со индивидуален пристап во превенцијатас, вклучтелно и советување на таргетирани работници  пред вработувањето на ризични работни места ( во однос на професионални кожни болести).

Крајна цел на овие проектни активности беше развој и имплементација на европски стандарди за превенција на професионални кожни болести.

 

1. Action COST CA16216-Мрежа за координација и хармонизација на европските професионални кохорти 2017-2022

 (Action COST CA16216 -Network on the Coordination and Harmonisation of European Occupational Cohorts (OMEGA-NET) 2017-2022)

Action COST CA16216 – Network on the Coordination and Harmonisation of European Occupational Cohorts (OMEGA-NET)

2017-2022

Оваа  COST  акција има за цел да  создаде мрежа за хармонизација на кохортните истражува во доменот на медицината на трудот на европско ниво. ОМЕГА-НЕТ  ја поттикнува и олеснува интегрираната истражувачка стратегија за кохортните студии во медицината на трудот во Европа.

 

1. Action COST CA16216- Клучни показатели на исход за алергија на храна, 2019-2024 (Action COST CA18227 – The Core Outcome Measures for Food Allergy  (COMFA) 2019 – 2024)

Action COST CA18227 – The Core Outcome Measures for Food Allergy

2019 – продолжува

Проектот „Клучни показатели на исход за алергија на храна (COMFA)“ е мултидисциплинарна мрежа која ги вклучува сите релевантни чинители кои имаат за цел да ги унапредат истражувањата и иновациите за алергија на храна , вклучително постигнување консензус за терминологијата и дефинициите на  специфичните показатели/параметри на алергија на храна. Овој проект се однесува на општествените предизвици во здравството поврзани со јавно здравствените аспекти на проблемот на алергија на храна, а добиените резултати од ова истражување ќе помогнат да се подобри квалитетот на клиничките испитувања во овој домен, во Европа.